Categorie: Archief

De bewoningsgeschiedenis van Bij Kostverloarn, Varsseveldseweg 90

1) De weduwe van Jan Buijl, Catharina van Groningen, komt van boerderij Kock. Zij komt hier te wonen waarschijnlijk in een schuur van het Kemkes. Vader Jan en zoon Johannes hebben hier nooit gewoond de eerste was toen al overleden en de tweede was toen al gehuwd in Achter-Zieuwent. In 1879 verlaten ze deze woning en komen op de pachtboerderij Lubbers.

2) Gradus Lensink komt in 1879 van het Bonekamp op deze boerderij. Hij was daarvoor eerst pachter op het Joostenhuus en daarna op Bonekamp.

3) Johannes Hendrikus Rietberg verhuist rond 1888 naar een nieuw huis (Lindeboomweg 17). Gradus Lenderink komt dan hier wonen, daarvoor woonde hij op Bannink.

4) Zoon Bernard komt in 1892 vanuit Duitsland weer bij zijn ouders wonen. In april 1897 vertrekt hij naar Winterswijk waar hij als rijksveldwachter is benoemd.

5) In 1906 blijken Johannes Henricus Kampshof en Engelina Eitinck op dit adres te wonen F 42 te wonen, daarvoor woonden ze bij haar ouders in. Ze hebben nieuw gebouwd wat verder van de Varsseveldseweg af. Het is niet zeker of dat in 1906 al was of een paar jaar later.

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

De bewoningsgeschiedenis van Kostverloarn, Varsseveldseweg

De boerderij wordt Kostverloarn genoemd, omdat het onvruchtbare grond was, waar nauwelijks de kost was te verdienen. Het wordt ook wel Kemkes genoemd.

1)De oudst bekende bewoner is Antonij Toebes, hij wordt in 1812 bij de naamsaanname op dit adres genoemd. In 1824 als zijn vader is overleden vertrekt hij naar zijn ouderhuis in Zieuwent om daar het café over te nemen.

2) Zijn opvolger is Johannes Hogenkamp uit Terborg, hij moet in 1825 zijn gekomen want zijn eerste 3 kinderen zijn nog in Terborg geboren. Hogenkamp vertrekt in 1843 naar nr E 34 het latere café Hogenkamp aan de Kerkstraat.

3) Hij wordt hier opgevolgd door Garrit Jan Vinkenvleugel geboren in Dinxperlo, hij komt dan van Appeldorn Dld, al hun kinderen zijn daar geboren. De Vinkenvleugels zijn rond 1855 waarschijnlijk weer teruggegaan naar Duitsland want er is in Nederland verder niets meer van hun te vinden

4) Van 1856 tot 1863, dat is één pachttermijn, woont Gradus Lenderink uit Zieuwent er. De laatste 4 kinderen zijn niet hier meer geboren.

5) Vervolgens komt in 1863 een vroegere bewoner Gradus Hogenkamp weer terug. Na de eerste pachttermijn van 6 jaar op 24 september 1869 vertrekt dit gezin Hogenkamp naar Aalten.

6) Hier worden ze opgevolgd door Antonie Hulzink en Maria Toebes, ze woonden daarvoor in Halle. Maria was daar eerder getrouwd met Gart Jan te Moller. Antonie en Maria zijn in 1893 4 dagen na elkaar overleden hun enig kind Johanna is dan nog thuis, zij gaat in 1894 voor meid werken bij F 28 waar ze 2 jaar later in 1896 overlijdt.

 7) De volgende de bewoonster is in 1895 Grada Johanna Waenink zowel haar eerste als haar tweede man zijn dan al overleden. De kinderen komen wel mee hiernaar toe.

8) Johannes Bernardus Eitinck en zijn vrouw Maria Wilhelmina ten Have en Engelina Eitinck en haar man Johannes Henricus Kampshof woonden aanvankelijk samen op deze boerderij die vlak aan de Varsseveldseweg stond. In 1906 blijken Engelina Eitinck en haar man Johannes Henricus Kampshof te zijn verhuisd naar F 42 “Bij Kostverloarn”. Johannes Bernardus en zijn vrouw Maria Willemina ten Have verhuisden in februari 1918 naar de Lindeboomweg 39. De oude boerderij is daarna afgebroken

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

De bewoningsgeschiedenis van Immink, Varsseveldseweg 101

1) Willem Eijtink uit Bocholt en Derksken Vos van Voskeunen uit Zieuwent hebben eerst op een pachtboerderij van Huize Harreveld gewoond, aan de Lindeboomweg toen die werd afgebroken zijn ze hier in 1833 nieuw voor zichzelf begonnen.

2) Na het overlijden van Willem Eijtink in 1845 wordt de boerderij overgedaan aan Bernardus Gotink en Aleijda Nijhuis beide uit Ruurlo. Het lijkt erop dat de rest van het gezin Eijtink terug is gegaan naar Duitsland want van geen van allen is een overlijden of een huwelijk te vinden.

3) Als in 1912 Antonij Lensink en ook inwonende zwager Lambertus Gotink zijn overleden, gaat Reindina Gotink apart wonen in een bijgebouwtje met huisnr. F 43a en wordt de boerderij per 30-5-1913 overgedaan aan Bernardus Theodorus Immink uit Velthunten

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

De bewoningsgeschiedenis van Möldershuus, Varsseveldseweg 86

1) Het is niet zeker dat Wilhelmus Theodorus Wolters de eerste molenaar is geweest op de molen in Harreveld, want alle kinderen zijn in Hengelo geboren dus ze zijn na 1920 gekomen en de molen is van 1918. Oorspronkelijk komt Wilhelmus Theodorus uit Terborg maar hij komt vanaf Hengelo in Harreveld.

2) De oudste 5 van de familie Wolters bleven allen ongehuwd. Rond 1870 verlaten zij de molenaarswoning en komt Harmanus Plekkenpol uit Zieuwent er als molenaar. Hij redt het alleen niet op de molen want spoedig is molenaar Willem Wolters weer terug eerst als hulp/adviseur en later staat Willem te boek als klompenmaker.

3) De kinderen van Harmanus Plekkenpol zijn allen heel jong overleden. Na het overlijden van Harmanus in 1889 zet zijn vrouw met hulp van 2 knechten het molenaarsvak nog een paar jaar voort. Op 26-5-1891 komt Johannes Hendrikus Rietberg vanuit Winterswijk op de molen, hij is geboren in Beltrum.

4) Johannes Hendrikus Rietberg overlijdt in 1894 en hij wordt opgevolgd door Gerardus Johannes Wolterink uit Beltrum. Oudste zoon Gradus Johannes Wolterink begint in 1937 een maalderij in de oude school aan de Rector Hulshofstraat en een andere zoon Johannes Josephus neemt de molen over.

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

De bewoningsgeschiedenis van Bartels, Varsseveldseweg 78

Kolkman Bartels woonde eerst bij de kerk (Toebes 2). Rond 1930 hebben ze hier nieuw gebouwd

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

De bewoningsgeschiedenis van Zandpieper, Japikweg 1

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

Geeskes Mienekensbosweg, Doktasdiek, Schutterij…

Een paar maanden geleden verschenen plotseling straatnaambordjes bij tot dan toe naamloze zandpaden/weggetjes. Hartstikke leuk maar waar komen die namen opeens vandaan?

Twee jaar geleden werd Oudheidkundige Vereniging Harvelt door gemeente Oost Gelre benaderd om namen aan te dragen voor Harreveldse zandwegen welke nog anoniem op de kaart stonden. Henry Tankink heeft zich over dit verzoek gebogen en de namen zorgvuldig gekozen en met een onderbouwing aangeleverd bij de gemeente. De voorgestelde namen werden allemaal overgenomen hoewel ‘Geeskes Mienekensbosweg’ nog wel wat extra uitleg nodig had. (Zie onder)

Schutterij

De naam Schutterij (of Schutteri-je in het dialect) verwijst naar een droebel van oorspronkelijk vier boerderijen waar dit weggetje naartoe loopt. Het betreft de adressen Rector Hulshofstraat 22, 18 (in de volksmond nog altijd Schuttenboer genoemd) en 19 (bewoond door de familie Schutten). Tot in de jaren 1970 stond er nog een vierde boerderij (op nummer 20), maar die is verplaatst tijdens de ruilverkaveling. De naam Schutterij is op veel oude topografische kaarten te vinden.

De Schutterij verbindt de Rector Hulshofstraat met de Kevelderstraat.

Slikkermanspad

Het Slikkermanspad is een fietspad, jaren geleden aangelegd door de Commissie Fietspaden Harreveld. De naam Slikkerman hoort bij een boerderij (tegenwoordig adres Rector Hulshofstraat 15) en staat al eeuwenlang op topografische kaarten. Ook de omgeving van die boerderij (het gebied waar het fietspad ligt) werd in de volksmond wel Slikkerman genoemd.

Het Slikkermanspad verbindt de Manschotterweg met de Stroetweg.

Doktasdiek

Doktasdiek -Deze weg is een overgebleven gedeelte van de vroegere Oude Ruurloseweg (zie ook hierna bij Piepersdiek). Begin vorige eeuw stonden aan deze weg – dichtbij waar hij nu overgaat in de Stroetweg – nog twee boerderijen. De ene (Stroet) is in 1924 verplaatst naar het Openluchtmuseum in Arnhem (het blauwe boerderijtje dichtbij de ingang), de andere (Doktas) is inmiddels vervangen door nieuwbouw (het tegenwoordige adres Stroetweg 2).

Ingang van de Doktasdiek is aan de Stroetweg en loopt dood tegen een weiland maar via het maaipad langs de beek is de Zieuwentse weg goed te bereiken.

Piepersdijk

Piepersdijk -Ook deze weg is een overgebleven stukje van de vroegere Oude Ruurloseweg (zie ook hiervoor bij Doktasdiek). Dit stukje weg loopt van Lichtenvoorde naar de boerderij die door zijn tegenwoordige bewoners ‘Teeuws’ is gedoopt (adres Japikweg 2), maar vroeger in de volksmond De Pieper heette (ook wel Zandpieper).

De Piepersdijk verbindt de paralelweg van de Twenteroute met de Japikweg.

Kievekampsweg

Kievekampsweg -Kievekamp was de naam van een boerderij die daar in de buurt heeft gestaan en op oude topografische kaarten vaak wordt vermeld. De boerderij is allang verdwenen, maar de naam is bewaard gebleven in de Kievekampsbrug.

De Kievekampsweg verbindt de Kroosdijk met de Blindendiek.

Blindendiek

Blindendiek – De Commissie Fietspaden Harreveld heeft voor het jaren geleden aangelegde fietspad zijn keuze gemaakt uit twee alternatieven Blindendiek of Blindedieksken. Beide vormen komen in de volksmond voor. De oorsprong is onzeker. Misschien verwijst de naam naar de dichte begroeiing, waardoor het dieksken zelf vroeger nauwelijks zichtbaar was.

De Blindendiek verbindt de Heideweg met de Kievekampsweg.

Heidedieksken

Heidedieksken -Dit stukje weg verbindt de Heideweg met de Nicolaasweg (onder Halle) en wordt in de volksmond ’t Dieksken genoemd, maar dat is natuurlijk niet echt een naam. Aangezien dit gedeelte van Harreveld ook wel De Heide wordt genoemd, lijkt de naam Heidedieksken een voor de hand liggende keus.

Reimespad

De naam Reimespad is al in gebruik voor het fietspad dat daar jaren geleden is aangelegd door de Commissie Fietspaden Harreveld. De naam Reimes verwijst naar de boerderij op het tegenwoordige adres Landstraat 34, waar het pad naartoe loopt.

Het Reimespad verbindt de Landstraat met de Heideweg.

Seesinkpad

Ook de naam Seesinkpad is al in gebruik voor een fietspad dat daar jaren geleden is aangelegd door de Commissie Fietspaden Harreveld. De naam Seesink hoorde bij een boerderij die daar vlakbij heeft gestaan (tegenover het tegenwoordige adres Landstraat 34). De familie woont tegenwoordig op het adres Landstraat 36 (nog steeds dichtbij het fietspad) en heeft zijn nieuwe boerderij Nieuw-Seesink genoemd (niet de familienaam).

Het Seesinkpad verbindt de Lindeboomweg met de Landstaat.

Geeskes Mienekensbosweg

De naam Geeskes Mienekensbosweg verwijst naar het bos dat aan deze weg ligt. Het was vroeger eigendom van mevrouw Hermina Krabbenborg, in de volksmond Geeskes Mieneken.

Geeskes Mienekensbosweg verbindt de Lindeboomweg met de Heideweg.

      

De voorgestelde namen werden probleemloos geaccepteerd op één na… De naam Geeskes Mienekensbosweg werd niet meteen overgenomen, deze had wat verdediging nodig.

Vraag van de gemeente ambtenaar:

De afgelopen week en vandaag heb ik overleg gehad met mijn collega’s over die naams voorstellen die u aan mij gegeven hebt. We hebben alleen nog een aantal vragen over de naam “Geeskes Mienenkenbosweg.” Als ik naar de richtlijnen kijk voor het noemen van een straat naar een persoon moet ik mij afvragen of deze naam een geldige optie is.

Ten eerste is het wel om na te denken of eventueel nabestaanden van mevrouw Krabbenborg een weg naar haar genoemd willen hebben. Ten tweede als we een straat naar een persoonlijkheid willen noemen moeten wij meer van het verleden van die persoon weten. Bijvoorbeeld, waarom wilt u de naam in ere houden? Is deze naam al in gebruik bij een kerkpad? Zat zij in het verzet? Meestal gebruiken wij namen van mensen bijvoorbeeld o.a. verzetshelden, pilotenhelpers, oude ambtenaren, en adellijke familie. Ik snap wel dat het door de jaren heen een begrip is in de omgeving maar om officieel die naam te geven is lastig zonder goed argument.

Antwoord van Henry Tankink:

Geeskes Mieneken (Hermina Krabbenborg) was een ongehuwde dame die inwoonde bij het gezin van haar zwager en zus (tegenwoordig adres Rector Hulshofstraat 13). Ik heb ondermeer een gesprekje gehad met de schoondochter van die zwager en zus, mevrouw Tankink (tegenwoordig adres Rector Hulshofstraat 15) om naar de echte naam van Geeskes Mieneken te vragen. Mevrouw Tankink vertelde dat ze Geeskes Mieneken tot aan haar dood heeft verzorgd en dat ze het heel mooi zou vinden als de naam Geeskes Mienekensbosweg er echt zou komen. Hermina Krabbenborg heeft geen heldendaden of andere bijzondere prestaties verricht, voor zover bekend. De weg wordt echter ook niet echt naar haarzelf vernoemd, maar naar het bos dat haar eigendom was. Geeskes Mienekensbos is gewoon een oude veldnaam die vereeuwigd zou worden in een straatnaam, zoals dat heel vaak gebeurt in straatnamen. Heel Harreveld kent de naam Geeskes Mienekensbos, meestal zonder precies te weten wie die mevrouw was. Bij heel Harreveld zal de naam Geeskes Mienekensbosweg meteen vertrouwd in de oren klinken, ook al was Hermina Krabbenborg geen verzetsheldin of uit een adellijke familie. En heel Harreveld zal het waarderen en terecht vinden dat deze naam in ere wordt gehouden.

Antwoord van de ambtenaar:

Bedankt voor uw snelle reactie en extra uitleg. Ik vind het een mooie argument en mijn collega’s zijn het ook mee eens. We laten de naam staan zoals hij voorgesteld is.

In 1922 werd ‘de Stroet’ door de eigenaar J. Reinders voor 3000,00 gulden verkocht aan Het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. Op 15 februari 1922 werd de overeenkomst getekend.

De bewoningsgeschiedenis van Stroet.

Hoe moet ik het overzicht lezen? Deze bewoningsgeschiedenis is het resultaat van noeste en volhardende arbeid van Anton Stortelder. Om het overzicht goed te kunnen lezen is het verstandig om de inleiding van zijn boek ‘Bewoningsgeschiedenissen van boerderijen in Harreveld’ door te nemen welke u ook op deze site vindt.

(Beknopte) geschiedenis van de kerk / het kerkleven in Harreveld.

(Onderaan dit artikel vindt u een zeer uitgebreid verslag van de Harreveldse kerkgeschiedenis.)

De inwoners van Harreveld gingen van oudsher ter kerke in Groenlo, waar in de 9ᵉ eeuw een kerk gebouwd werd, en waar zij later in de middeleeuwen ook terecht konden in de kappel in Vragender vanaf 1444 en Lichtenvoorde vanaf 1496.

De katholiek gebleven inwoners van Harreveld konden na de reformatie vanaf 1650 ter kerke gaan over de grens in Zwillbrock of in de Kreuzkapelle bij Aalten-Bocholt.

In 1684  kreeg pastoor Hendricus Silvolt  van de Hollandse Zending de opdracht een statie te stichten in Groenlo, Lichtenvoorde en omgeving. Hij vestigde zich in Lichtenvoorde, waar hij een schuilkerk inrichten op zolder van zijn ouderlijk huis.

Er werd besloten dat Groenlo en Lichtenvoorde tot het Bisdom Münster behoorden en Harreveld tot de Hollandse Zending en dat pastoor Riccius verantwoordelijk werd voor de statie Harreveld, die daarmee afgescheiden werd van de statie Lichtenvoorde.

Pastoor Riccius kon voor de vieringen gebruik maken van kasteel Harreveld en boerderij Katershorst in Zieuwent. Pastoor Riccius kreeg eind 1694 van Ursula Philipotta von Raesfelt, Vrouwe van Harreveld, verlof om enkele kamers op Huize Harreveld te betrekken en zijn intrek te nemen in het kasteel waarvan de voormalige paardenstal was ingericht als kerk.

De statie Harreveld functioneerde van1694 tot 1795. Daarna verhuisde de kerk naar Zieuwent waar een nieuwe kerk, gewijd aan de H.Werenfridus, gebouwd werd op de Hoenderboom die in1797 in gebruik werd genomen.

In 1863 ontstonden in Harreveld de eerste plannen een eigen kerk te bouwen, waartoe een commissie werd opgericht onder voorzitterschap van de toenmalige bewoner van Huis Harreveld Bernard Willem Joseph von Raefelt, die de grond schonk waarop de kerk, de pastorie, de school en het kerkhof gebouwd werden.

De kerk werd ontworpen door Arnoldus te Wiel uit Azewijn (1824-1898) en in 1868 ingezegend pastoor Jansen, waarbij H. Agatha patrones van de kerk werd. Op 16 mei 1888 sloeg de bliksem in deze kerk en brandde bijna geheel af. De gehele inboedel ging verloren, maar de toren bleef grotendeels gespaard, mede dankzij de goede verzekering van de kerk kon binnen 14 maanden een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen worden.

De huidige driebeukige neogotische pseudobasiliek op een rechthoekig grondplan met een 3-zijdig afgesloten koor werd ontworpen door architect Gerhardus te Riele uit Deventer. Gespaard gebleven delen van de toren van1868 werden daarin opgenomen. De nieuwe kerk werd ingewijd op 23 juli 1889 door pastoor Harmsen.

Op 13 mei 1894 werd Harreveld een zelfstandige parochie.

De H. Agathakerk werd in 1901 gepolychromeerd. (met veel kleuren beschilderd).

In 1921 bouwde J.J. Elbertse een nieuw orgel voor de H. Agathakerk.

In 1926 werd begonnen met een grote restauratie van de H. Agathakerk waarbij de toren die destijds in slechte staat verkeerde, hersteld werd en de Almelose schilder en glazenier Jos ten Horn in het priesterkoor en bij het Maria- en Jozefaltaar en boven de scheibogen in het middenschip wand en gewelfschilderingen maakte en in de periode 1930-1935 de kruiswegstaties in de zijbeuken schilderde. In diezelfde periode werd een nieuw hoogaltaar naar ontwerp van Jos ten Horn gemaakt en werden de tabernakeldeuren, de kandelaars en het kruis vervaardigd door de Amsterdamse edelsmid Nico Witteman geplaatst . Ook werd een communiebank geplaatst.

In 1944 werden glas-in-loodramen in het koor aangebracht, ontworpen door de Roermondse glazenier Max Weiss.

In de jaren zestig werden de schilderingen boven de scheibogen overgeschilderd en de voorstelling van de H. Christoffel werd verwijderd. De pilaren en de heiligenbeelden werden in een lichtere kleur geschilderd; de communiebanken werden verwijderd en delen van de preekstoel werden gebruikt om een ambo te maken. Het poortje van de communiebank werd tegen het celebratie-altaar geplaatst.

In de jaren tachtig werd de H. Agathakerk gerestaureerd en werden de gewelfschilderingen uit 1901 gedeeltelijk weer blootgelegd; namelijk de bloemmotieven en engelen in het koor. Paul Wieggers schilderde op de plek waar de H. Christoffel had gezeten ‘De Zaaier’.

De H. Agathakerk te Harreveld werd erkend als rijksmonument.

Op 12 oktober 1978 kwam een samenwerking tot stand tussen de H. Werenfridusparochie te Zieuwent, de H. Agathaparochie te Harreveld en de O.L.V. van Lourdesparochie te Mariënvelde, genoemd het samenwerkingsverband HAZIMA.

Op 7 mei 2010 werden de R.-K. parochies H. Helena te Aalten, H. Hart / H. Greorgius te Bredevoort, H. Agatha te Harreveld, H. Bonifatius / H, Ludgerus te Lichtenvoorde, Onze Lieve Vrouw van Lourdes te Mariënvelde, H. Johannes de Doper te Meddo, H. Antonius van Padua te Vragender, H. Jacobus te Winterswijk en H. Werenfridus te Zieuwent samengevoegd tot de R.-K. Parochie St.-Ludger.

Op 1 juli 2017 is pastorale samenwerking tot stand gekomen tussen de R.-K. Parochie St. Ludger te Lichtenvoorde en omgeving en de R.-K. Parochie

St. Paulus te Groenlo en omgeving. Deze parochies beschikken sindsdien over één gezamenlijk pastoraal team en één gezamenlijk pastoraal beleid. Deze parochies zijn op 1 januari 2021 samengevoegd tot de R.-K. Parochie HH. Paulus en Ludger.

Redenen die leidden tot sluiting van de kerk in Harreveld voor de eredienst:

Het inwonertal van Harreveld fluctueerde in de periode 2013-2022 tussen 1360 en 1440 maar het aantal parochianen in Harreveld nam in de periode 1012-2022 af van ongeveer 1030 naar ongeveer 785.

Eind 2022 komen in de St. Agathakerk in Harreveld gemiddeld ongeveer 25 kerkgangers exclusief het koor.

In 2012 telde het kerkkoor van Harreveld 34 leden en sinds 2016 ongeveer 16.

In 2022 net als in 2016 waren er geen dopelingen, geen eerste communicanten of vormelingen uit Harreveld; evenmin kerkelijk huwenden. In 2016 vonden drie kerkelijke uitvaarten plaats en in 2022 één.

Het parochiebestuur constateert dat het aantal vrijwilligers in de geloofsgemeenschap van Harreveld afneemt en dit geldt ook voor belangrijke lokale functies.

Het parochiebestuur constateert eveneens dat de financiële exploitatie van de locatie Harreveld structureel onder druk staat en dat over de jaren 2018, 2019 en 2021 weliswaar kleine positieve resultaten behaald werden, maar dat daarbij aangemerkt moet worden dat de neogotische kerk met het interieur met muurschilderingen zeer onderhoudsgevoelig is en dat de te verrichten kosten voor onderhoud in de komende jaren het gereserveerde bedrag ver te boven gaan en dat naar verwachting de jaarlijkse parochiebijdrage een dalende tendens zal vertonen.

Al deze bovenste punten in aanmerking genomen heeft het bestuur van de

HH. Paulus en Ludger parochie besloten de H. Agathakerk te Harreveld voor te dragen voor onttrekking aan de goddelijke eredienst.

De route naar onttrekking aan de goddelijke eredienst van de kerk in Harreveld.

Op 29 november 2018 heeft een afvaardiging van het parochiebestuur met de beheercommissie van Harreveld en met ander personen te Harreveld, in totaal 15 personen, gesproken over de onttrekking van de H. Agathakerk aan de goddelijke eredienst en de toekomst van de locatie.

Op 11 december 2018 heeft het parochiebestuur met de beheercommissie van Harreveld en met andere personen te Harreveld opnieuw gesproken over de toekomst van de locatie en daarbij is ter sprake gekomen dat de verwachting is dat op termijn het pastoraal team slechts een bezetting van 2 fte zal hebben, terwijl de parochie 16 locaties telt, dat in de locaties de bemensing van kerngroepen van vrijwilligers ernstig onder druk staat en vaak geen opvolging meer te vinden is en dat de secularisatie sneller voortgaat dan vermoed en dat het daarom onvermijdelijk is om een beleid te ontwikkelen om kerkgebouwen aan de goddelijke eredienst te onttrekken en de pastorale zorg te concentreren, waarbij de gelovige nabijheid van mens tot mens gestalte zal moeten krijgen door de plaatselijke geloofsgemeenschap.

In 2019 werden door het parochiebestuur in alle locaties parochieavonden gehouden naar aanleiding van het bestuurlijk Gebouwen- en Beleidsplan.

Op 14 oktober 2019 heeft het parochiebestuur overlegd met 8 parochianen die lid zijn van de beheercommissie van Harreveld en de brainstormgroep Herbestemming kerk. Er werd afgesproken dat er een financieel goed onderbouwd plan gemaakt diende te worden voor de bestemming van de kerk, met een tijdpad en dat de werkgroep ende beheercommissie hiervan het parochiebestuur op de hoogte moest houden en dat zodra er zicht zou zijn op een plan, het parochiebestuur een gesprek zou hebben met de bisschoppelijke vicaris van het Vicariaat Arnhem als eerste stap in de herbestemming.

Op 25 januari 2021 organiseerde het parochiebestuur een parochieavond te Harreveld over het bestuurlijk beleidsplan en de positie van de H. Agathakerk te Harreveld daarin.

Op 9 februari 2021 overlegde een lid van het pastoraal team met de locatie over de mogelijkheden voor de voortgang van de geloofsgemeenschap na de sluiting van H. Agathakerk.

Van maart tot juni 2021 voerde het parochiebestuur via eentussenpersoon overleg met een initiatiefgroep die de H. Agathakerk zou willen kopen; over de ambitie van de initiatiefgroep en over de fysieke situatie van de kerk en pastorie; het meerjarig onderhoudsplan en de SIM-subsidies en bovendien met een andere potentiële koper te Doetinchem.

Op 12 juli 2021vond een gesprek plaats tussen de beheercommissie van Harreveld, de plaatselijke initiatiefgroep en de potentiële koper en een afvaardiging van het parochiebestuur.

Op 24 november 2021 overlegde het parochiebestuur met een werkgroep te Harreveld over de herbestemming van de H. Agathakerk.

Op 16 februari 2022 overlegde het parochiebestuur met de beheercommissie en de potentiële koper.

Op 6 april 2022 werd een vergadering met alle beheercommissies en de parochie georganiseerd waarop onder meer de herbestemming van de H. Agathakerk te Harreveld is toegelicht.

Op 2 september 2022 vond een overleg plaats met de beheercommissie en met de potentiële koper over de exploitatie en over de procedure tot onttrekking van de H. Agathakerk aan de goddelijke eredienst.

Op 21 september 2022 stemde de stichting STAGATHA in met de aankoop van de H. Agathakerk en de pastorie alsmede een woning te Harreveld.

Op 27 september 2022 stemde de beheercommissie van Harreveld in met het starten van de procedure tor onttrekking aan de goddelijke eredienst.

Op 17 en 20 oktober 2022 werden hoorzittingen gehouden in Harreveld vanwege de voorgenomen onttrekking van de H. Agathakerk aan de goddelijke eredienst en dat bij deze hoorzittingen in totaal 19 respectievelijk 14 personen aanwezig waren en dat het parochiebestuur voor de aanwezigen heeft uiteengezet dat de huidige situatie van de parochie als geheel en ook van de geloofsgemeenschap van Harreveld gekenmerkt wordt door een gebrek aan priesters en een krimpend aantal gelovigen, een teruglopend aantal kerkgangers, terugloop van het aantal dopelingen, eerste communicanten, vormelingen en van het aantal kerkelijke huwelijken, dat het al dalende kerkbezoek door de corona pandemie met 25% teruggelopen is, dat de pastoor van de R.-K. Parochie HH. Paulus en Ludger tijdens de beide hoorzittingen geconstateerd heeft dat geen van de aanwezigen een bezwaar naar voren heeft gebracht tegen de onttrekking van de H. Agathakerk aan de goddelijke eredienst en dat de aanwezigen hebben ingestemd me deze constatering.

De laatste eucharistieviering was op zondag 18 december 2022.

Parochianen uit Harreveld kunnen voortaan ter kerke gaan in de H. Calixtusbasiliek te Groenlo, het eucharistisch centrum van de parochie, op 12 km afstand van Harreveld en in de HH. Bonifatius en Ludgerus kerk te Lichtenvoorde op 4 km afstand van Harreveld.

Het parochiebestuur is op 2 maart 2022 met de koper van de H. Agathakerk tot overeenstemming gekomen dat volgens de plannen van de koper de H. Agathakerk als cultureel erfgoed deels een museale functie zal krijgen naast een functie als ontmoetingscentrum, dat over de herbestemming zorgvuldig plaatselijk overleg gevoerd is dat gewaardeerd werd en dat dit volgens het parochiebestuur ook kansen schept voor de geloofsgemeenschap van Harreveld om present te blijven ook na de sluiting van de kerk.

De H. Agathakerk gelegen aan de Kerkstraat 38 te Harreveld is met ingang van 23 december 2022 aan de goddelijke eredienst onttrokken.

Uitgebreid verslag van de kerkgeschiedenis van Harreveld

Onderstaand verslag komt uit de jubileum-koerier welke is uitgegeven in 1995 ter gelegenheid van 100 jaar St. Agatha Parochie in Harreveld. Het artikel is destijds geschreven door Henry Tankink.