Spring naar inhoud

Onze jongens in Indië

Op 20 januari 2022 was het precies 75 jaar geleden dat onze plaatsgenoot Aloys Tankink in Semarang tijdens de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië is gestorven. Henk Krabben is met grote regelmaat in Indonesië en bezocht het graf van Aloys.

Aloys Tankink 1925 -1947

Nederlandse Erevelden in Indonesië:

In 1942 is Indonesië nog Nederlands-Indië en ongeveer 300.000 Nederlanders en Indische Nederlanders hebben in de voormalige kolonie hun thuis gevonden. In januari van dat jaar valt het Japanse leger Nederlands-Indië binnen met als doel toegang te krijgen tot de grondstoffen dat Indonesië rijk is. Tijdens de Japanse bezetting worden Nederlandse burgers gevangen gezet in interneringskampen en krijgsgevangen worden ingezet als dwangarbeider o.a. aan de Birma-Siam Spoorweg. De lokale Indonesische bevolking lijdt onder voedselgebrek en de Japanse wreedheid. Wanneer op 15 augustus 1945 een einde komt aan de Tweede Wereldoorlog breekt een nieuwe strijdt aan: de Indonesische onafhankelijkheids-oorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië en de strijd daarna verliezen ongeveer 34.000 Nederlanders hun leven.

 
De bijna 25.000 slachtoffers lagen oorspronkelijk begraven op 22 erevelden verspreid over de hele archipel. Na de soevereiniteitsoverdracht werden in de jaren zestig op verzoek van de Indonesische regering deze graven geconcentreerd op zeven erevelden het eiland Java.

  • Menteng Pulo in Jakarta (Hier liggen Nederlandse en Indische slachtoffers begraven die omkwamen in de Japanse kampen of tijdens de Bersiap-periode en Nederlandse militairen. Tevens bevinden zich hier 754 uren van de in japan omgekomen en daar gecremeerde Nederlandse krijgsgevangen.)
  • Ancol in Jakarta (In dit voormalige moeras executeerde het Japanse leger honderden mannen en vrouwen die in verzet kwamen tegen de Japanse bezetting. Dit waren massagraven en na de oorlog zijn de slachtoffers herbegraven waarbij identificatie niet meer mogelijk was. Vandaar dat veel graven naamloos zijn.)
  • Pandu in Bandung (Hier liggen o.a. de militairen van de KNIL en Landmacht begraven almede burgers die omgekomen zijn in de interneringskampen van Bandung en omgeving tijdens de Bersiap-periode)
  • Leuwigajah in Cimahi (bij Bandung) (Met 5181 graven is Leuwigajah het grootste Nederlandse ereveld op Java. Hier liggen hoofdzakelijk overledenen begraven uit de interneringskampen uit Bandung en omgeving alsmede militairen. Tevens is op dit ereveld een monument opgericht voor de 2300 krijgsgevangen en de 4200 Indonesische dwangarbeiders aan boord van het Japanse vrachtschip Junyo Maru dat op 18 september 1944 getorpedeerd werd, Hierbij kwamen ruim 5600 mensen om het leven.)
  • Kalitanteng in Semarang (Hier liggen mannen, vrouwen en kinderen begraven die in de Japanse interneringskampen van Midden Java. Vanwege het grote aantal vrouwen en kinderen die hier begraven liggen, wordt dit ook wel het “vrouwen-ereveld” genoemd)
  • Candi in Semarang (Candi is het enige ereveld in Indonesië waar uitsluitend (meer dan 1000) Nederlandse – en KNIL militairen begraven zijn die gesneuveld zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog en de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd.)
  • Kembang Kuning in Surabaya (Op dit ereveld liggen slachtoffer die in dienst waren bij de Koninklijke Marine, militairen van de Landmacht en het KNIL alsmede burgerslachtoffers van de kampen op Oost-Java. Tevens is op dit ereveld een monument ter nagedachtenis aan de 915 marinemannen die omgekomen zijn tijden de slag in de Javazee en die een zeemansgraf hebben.)

De Nederlandse erevelden op Java worden beheerd door de Oorlogsgravenstichting. Het onderhoud van de erevelden is uitstekend en wordt met liefde door Indonesische medewerkers uitgevoerd. Mede vanwege de verzorgde uitstraling zijn de ereplaatsen ook heden ten dage geliefde plekken van bezoek door Indonesiërs. Men komt zelfs met hele families om van de serene rust en uitstraling te genieten, maar de bezoekers zijn nadrukkelijk zeer respectvol. Hieruit blijkt dat Indonesië niet haatdragend is met betrekking tot ons gedeelde verleden.

Ereveld Candi in Semarang

Op het ereveld Candi in Semarang ligt onze plaatsgenoot Aloys Tankink begraven. Hij was op 31 december 1946 juist 21 jaar geworden en is op 20 januari 1947 in Semarang gesneuveld. Het tragische verhaal van Aloys Tankink werd bij ons thuis door mijn vader -Willem Krabben- regelmatig verteld. De reden was dat Aloys Tankink niet alleen zijn buurjongen was, maar het was ook zijn jeugdvriend. Beiden waren ze in het jaar 1925 geboren. En het feit dat Aloys tijdens de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië gestorven is, heeft altijd een diepe en onvergetelijke indruk gemaakt.

Hij werd beschoten tijdens een patrouille in een jeep en overleed aan zijn verwondingen in het hospitaal in Semarang. De familie kreeg via burgemeester en pastoor te horen dat hij was bezweken aan malaria. Later kwam dankzij toenmalige strijdmakkers de ware doodsoorzaak aan het licht, maar officiële instanties hebben die nooit kunnen of willen bevestigen.

Op 20 januari 2022 was ik in Semarang en dat was de dag dat het precies 75 jaar geleden is dat Aloys Tankink daar overleden is. Tegen eerder genoemde achtergrond voelde ik dat ik die dag het graf van Aloys moest bezoeken. Ik heb toen als eerbetoon en in naam van de dorpsgemeenschap van Harreveld een bloemstuk gelegd op het graf  van de Harrevelder Aloys Tankink. 

Gepubliceerd inNieuws
Oudheidkundige vereniging Harvelt 2022